ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਫਲੋਰਾ
ਇਸ ਸਾਲ, ਵਿਸ਼ਵ ਲੂਣ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਹਫ਼ਤਾ 2023 15 ਤੋਂ 21 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਪਰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਤਰੀਕੇ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰੇਗਾ: ਲੂਣ ਦੀ ਆਦਤ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ! ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਈਵੈਂਟ ਦੇ ਆਯੋਜਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, ਇਹ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਈਵੈਂਟ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਏਜੰਡੇ 'ਤੇ ਘੱਟ ਲੂਣ ਪਾਉਣ ਦੇ ਵੱਡੇ ਯਤਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।

ਇਹ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਪੈਸੇ ਦੀ ਬਚਤ ਕਰੀਏ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਏਜੰਡੇ 'ਤੇ ਘੱਟ ਲੂਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਧ ਰਹੀ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈਏ ਅਤੇ, ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ, ਸਾਡੀ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਸਿਹਰਮੰਦ ਬਣਾਈਏ।
ਵਿਸ਼ਵ ਨਮਕ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਆਯੋਜਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਅਤੇ ਅਪਾਹਜਤਾ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਹਰ ਸਾਲ, 17.9 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਇਸ ਦੇ ਦੌਰੇ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਕਾਰਨ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਜੋ ਦਬਾਅ ਸਿਰਫ਼ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ 'ਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਸੰਸਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਡੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਹੈ , ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਕ ਲੂਣ ਦੀ ਚੁਟਕੀ ਨਾਲ ਬਹੁਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜਿ਼ੰਦਗੀਆਂ ਬਚਾਇਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, "ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੇਸ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੋਕੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰੀਏ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕੀਏ।" "ਇਹ ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਜਾਣਿਆ-ਪਛਾਣਿਆ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਲੂਣ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਸਰਲ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।"
ਇਹ ਤੱਥ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਲੂਣ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਹਫ਼ਤਾ ਸਾਡੇ ਕੈਲੰਡਰ 'ਤੇ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਨਮਕ (ਸੋਡੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ) ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਕ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ, ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਡਵਲਯੂ ਐਸ ਉ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ 5 ਗ੍ਰਾਮ ਲੂਣ (ਜਾਂ 2 ਗ੍ਰਾਮ ਸੋਡੀਅਮ) ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਹੀਂ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ, ਜੋ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਫਿਰ ਵੀ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੂਣ ਖਾਂਦੇ ਹਨ।
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉੱਚ-ਆਮਦਨ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਭੋਜਨਾਂ ਅਤੇ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਪਰੋਸੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨਾਂ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 75% ਨਮਕ ਦੀ ਖ਼ਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਘੱਟ ਅਤੇ ਮੱਧ-ਆਮਦਨੀ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਖ਼ਪਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸੋਡੀਅਮ ਦੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਦੌਰਾਨ ਅਤੇ ਮੇਜ਼ 'ਤੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਟਬਲਾਂ ਤੇ ਪਏ ਨਮਕ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮੱਛੀ ਦੀ ਚਟਣੀ ਅਤੇ ਸੋਇਆ ਸਾਸ ਵਰਗੇ ਮਸਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ 5 ਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦੇ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੇ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ ਮੌਜੂਦਾ ਗਲੋਬਲ ਪੱਧਰ 9-12 ਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਤੱਕ ਲੂਣ ਦਾ ਸੇਵਨ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ 'ਤੇ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਹਰ ਇੱਕ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਨਾਲ 2.5 ਮਿਲੀਅਨ ਮੌਤਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਹਰ ਸਾਲ ਰੋਕ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਨਾਲ ਹੀ, ਡਵਲਯੂ ਐਸ ਉ ਨੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਵੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ 2025 ਤੱਕ ਲੂਣ ਦੀ ਖਪਤ ਨੂੰ 30% ਤੱਕ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੇ ਰਾਹ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, 2030 ਤੱਕ ਲਗਭਗ 70 ਲੱਖ ਜਾਨਾਂ ਬਚਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜੇਕਰ ਲੂਣ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਹਰ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਤਾਂ।
ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ-ਜਨਰਲ ਡਾ: ਟੇਡਰੋਸ ਅਡਾਨੋਮ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਖੁਰਾਕ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮੌਤ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੂਣ ਦਾ ਸੇਵਨ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।" ਇਸ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਨੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਵੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਿਯਮਾ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਲੂਣ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ, ਸਟ੍ਰੋਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ।"
ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਦੇ ਮੁਲਾਂਕਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਆਬਾਦੀ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਲਗਭਗ 10.8 ਗ੍ਰਾਮ ਲੂਣ ਖਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਚਮਚ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਮਾਤਰਾ ਤੋਂ ਦੁੱਗਣੀ ਹੈ।
ਟੇਬਲ ਲੂਣ, ਜਾਂ ਸੋਡੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ, ਸੋਡੀਅਮ ਦਾ ਸਾਡਾ ਮੁੱਖ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਸਰੋਤ ਹੈ। ਇਹ ਰਸੋਈਆਂ ਅਤੇ ਰਾਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਦੇ ਮੇਜ਼ਾਂ ਤੇ ਪਏ ਹੋਣਾ ਇੱਕ ਆਮ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਸ਼ੇਕਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਸ ਨਾਲ ਭਰੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਪਰ, ਪਰਉਪਕਾਰ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਲੂਣ ਦੀ ਕਮੀ ਘਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਬਿੰਦੂ ਵਜੋਂ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਨਾਲ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਖੋਜ਼ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਨਸਾਂ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ, ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁੰਗੜਨ ਅਤੇ ਆਰਾਮ ਦੇਣ, ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਖਣਿਜਾਂ ਦਾ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸੰਤੁਲਨ ਰੱਖਣ ਲਈ ਥੋੜ੍ਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸੋਡੀਅਮ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਲੂਣ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਮਕੀਨ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੋਡੀਅਮ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਤਰਲ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧਣ ਨਾਲ ਦਿਲ ਸਖ਼ਤ ਪੰਪ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਬਾਅ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਅੰਤਮ ਨਤੀਜੇ ਹਨ।
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਨਮਕ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਸ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਵਾਏਗਾ। ਫਿਰ, ਤੁਸੀਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੋਗੇ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਭੁੱਖ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਸਮਾਂ ਬੀਤਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਲੱਛਣ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਲਝਣ, ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦਾ ਮਰੋੜਨਾ, ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਾਂ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਖੂਨ ਵਗਣਾ। ਜਦੋਂ ਦਿਮਾਗ ਖੋਪੜੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸੁੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਲੂਣ ਦਾ ਜ਼ਹਿਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਲਝਣ ਅਤੇ ਘਬਰਾਹਟ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਦੌਰੇ ਅਤੇ ਕੋਮਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੇਕਰ ਜ਼ਹਿਰ ਕਾਫ਼ੀ ਖ਼ਰਾਬ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਡਾਕਟਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਈਪਰਨੇਟ੍ਰੀਮੀਆ, ਜਾਂ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਸੋਡੀਅਮ ਦਾ ਇੱਕ ਅਸਧਾਰਨ ਉੱਚ ਪੱਧਰ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹਨਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਤਕਰੀਬਨ ਹਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕ ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਵਰਗੀਆਂ ਗੈਰ-ਸੰਚਾਰੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ, ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਨਜਿੱਠ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੰਡ, ਚਰਬੀ ਅਤੇ ਨਮਕ ਖਾਣ ਨਾਲ ਬਦਤਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਸ ਲਈ ਸਾਨੂੰ 15-21 ਮਈ ਦੇ ਹਫ਼ਤੇ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰ ਅਤੇ ਵਧਿਆਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿਣ ਲਈ ਬਹੁਤੇ ਨਮਕ ਦੀ ਆਦਤ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਣਾ ਚਾਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਹੀ ਤੁਹਾਡਾਂ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਭਲਾ ਹੈ!